Sinds 25 juli 2021 is het aangepaste rouwverlof van toepassing: het KB van 28 augustus 1963 "betreffende het behoud van het normaal loon van de werklieden, de dienstboden, de bedienden en de werknemers, aangeworven voor de dienst op binnenschepen, voor afwezigheidsdagen ter gelegenheid van familiegebeurtenissen of voor de vervulling van staatsburgerlijke verplichtingen of van burgerlijke opdrachten" werd gewijzigd door de Wet van 27 juni 2021 tot uitbreiding van het rouwverlof bij het overlijden van een partner of een kind en tot het flexibiliseren van de opname van het rouwverlof.
De wet voorziet een uitbreiding van het rouwverlof in specifieke gevallen en zorgt ook voor een flexibilisering wat het opnemen van de dagen rouwverlof betreft. In bijgevoegd schema vindt u het overzicht zoals van toepassing vanaf 25 juli 2021.
De regeling is algemeen van toepassing, met uitzondering van de statutairen in lokale en provinciale besturen, waarvoor een apart Besluit van de Vlaamse Regering nodig is. Dat traject zou echter einde 2021 ook afgerond moeten zijn zodat ook zij eenzelfde rouwverlofregime kunnen volgen. In afwachting van dat nieuwe besluit stelt de Vlaamse overheid voor om het verschil dat ondertussen zou bestaan te overbruggen met een aangepaste dienstvrijstelling voor de statutaire personeelsleden. Meer details over deze oriëntatie vindt u op de website van het Agentschap Binnenlands Bestuur.
Opgelet: voor rouwverlof bij overlijden van een (schoon)ouder blijft de regeling op basis van het BVR RPR gemeentepersoneel (2007) gunstiger dan het aangepaste KB van 28 augustus 1963: vier dagen rouwverlof (in plaats van drie); voor die ene situatie zal men dus terugvallen op het BVR.
Synopsis van de wijzigingen
1. Tien dagen rouwverlof in specifieke gevallen
De grootste wijziging heeft betrekking op de verhoging van het aantal dagen rouwverlof van drie naar tien, in geval van overlijden van de echtgenoot of echtgenote of samenwonende partner, van een kind van de werknemer of van zijn echtgeno(o)t(e) of samenwonende partner of overlijden van een pleegkind in het kader van een langdurige pleegzorg op het moment van het overlijden of in het verleden.
Drie dagen ervan zijn door de werknemer te kiezen tijdens de periode die begint met de dag van het overlijden en eindigt de dag van de begrafenis en zeven dagen door de werknemer te kiezen binnen het jaar na de dag van het overlijden.
Er kan van de beide perioden waarin deze dagen moeten opgenomen worden, afgeweken worden op vraag van de werknemer mits een akkoord van de werkgever.
Terzijde: bij overlijden van een pleegkind van de werknemer of van zijn echtgeno(o)t(e) of samenwonende partner in het kader van kortdurende pleegzorg op het moment van het overlijden blijft het rouwverlof beperkt tot 1 dag.
2. Uitbreiding van rouwverlof in geval van heengaan pleegouder
In geval van overlijden van de vader, moeder, schoonvader, stiefvader, schoonmoeder, stiefmoeder van de werknemer of van zijn echtgeno(o)t(e) of samenwonende partner blijft de duur van de afwezigheid op 3 dagen, te kiezen tijdens de periode die begint met de dag van het overlijden en eindigt de dag van de begrafenis. Van de periode waarin deze dagen moeten opgenomen worden, kan wel afgeweken worden op vraag van de werknemer mits een akkoord van de werkgever.
Bij het heengaan van een pleegouder (langdurige pleegzorg op het moment van overlijden), wordt voortaan ook rouwverlof voorzien: het overlijden van de pleegvader of pleegmoeder van de werknemer geeft recht op drie dagen, andermaal te kiezen tijdens de periode die begint met de dag van het overlijden en eindigt de dag van de begrafenis, en met een mogelijkheid om hiervan af te wijken mits akkoord van de werkgever.
3. Rouwverlof aansluitend op arbeidsongeschiktheid
De wet legt ook nog de toepassing vast in geval het rouwverlof overlapt met een periode van arbeidsongeschiktheid. Wanneer die arbeidsongeschiktheid (maar niet door beroepsziekte of arbeidsongeval, of ongeval van of naar het werk) aansluit op de afwezigheid wegens het overlijden van de echtgenoot of echtgenote of samenwonende partner, van een kind van de werknemer of van zijn echtgeno(o)t(e) of samenwonende partner, worden de dagen van afwezigheid wegens rouwverlof vanaf de vierde dag aangerekend op de periode van het gewaarborgd loon, op voorwaarde dat deze vierde dag aansluit op een derde dag afwezigheid in het kader van dat specifieke rouwverlof.
4. Opgelet: verschil tussen RPR BVR gemeentepersoneel en wijziging aangebracht door de Wet van 27 juni 2021
De Wet van 27/06/2021 past het KB van 28 augustus 1963 aan tot 3 dagen rouwverlof in geval van overlijden van vader, moeder etc. (art. 4, lid 1, 2°) en tot 10 dagen voor het heengaan van kind of partner (art. 4, lid 1, 1°). Het BVR RPR gemeentepersoneel neemt beide categorieën samen onder de noemer "eerste graad" en voorziet 4 dagen rouwverlof. Zie art. 209:
3° overlijden van de samenwonende of huwelijkspartner, een bloed- of aanverwant in de eerste graad van het personeelslid, of van de samenwonende of huwelijkspartner: 4 werkdagen
Hier moet dus uitgesplitst worden waarbij het aangepaste KB van 28 augustus 1963 voorrang heeft, tenzij de specifiekere regeling (op basis van het BVR RPR gemeentepersoneel) gunstiger is. Dit leidt dan tot:
* eerste graad in dalende lijn (kinderen) => toepassing van de Wet van 27/06/2021, dus 10 dagen rouwverlof (en niet de 4 dagen uit het BVR RPR gemeentepersoneel).
* eerste graad in stijgende lijn (ouders, etc.) => toepassing van het BVR RPR gemeentepersoneel, dat hier gunstiger is: dus 4 dagen rouwverlof, in plaats van de 3 dagen op basis van de Wet van 27 juni 2021.
5. Conclusie
Dank zij deze evolutie torent België boven alle andere landen in Europa uit, waar het rouwverlof beperkt blijft tot 2 of 3 dagen wanneer de meest naaste dierbaren wegvallen. Litouwen springt er als uitzondering wat van tussen met 5 verlofdagen om de donkerste dagen te trotseren. Buiten Europa lijken de regimes trouwens niet echt veel af te wijken voor deze unieke omstandigheid. Voor een genuanceerdere blik op de situatie in Europese landen verwijzen we graag door naar een artikel van BJGP Life.
